Veel mensen vinden gokken ontspannend. Het is leuk, je kunt wat winnen en je doet er geen vlieg kwaad mee. Dit laatste is alleen het geval als we ons bewust zijn van de risico’s van gokken en weten hoe we dit op een verantwoorde manier kunnen doen. Tegenwoordig wordt er veel aan gokpreventie gedaan. In dit artikel lees je lees je wat een gokverslaving is, welke symptomen erbij horen en wat er gedaan wordt aan gokpreventie. En: wat kan je helpen om op een verantwoorde manier te gokken? Tot slot lees je een aantal tips die je kunnen helpen als jij de naaste bent van een gokverslaafde.
Wat is nou eigenlijk verantwoord gokken? Het antwoord is simpel: zorg ervoor dat gokken een spel blijft. Het moet leuk zijn en geen problemen opleveren (zowel persoonlijk als financieel). Dit doe je door jezelf bewust te zijn van de valkuilen van gokken en hier naar te handelen. Speel verantwoord.
De term ‘verantwoord gokken’ wordt ook gebruikt voor een pakket aan maatregelen/voorzieningen om een gokverslaving te voorkomen (gokpreventie). Alle Nederlandse aanbieders van gokspelen zijn wettelijk verplicht om de kansspelen verantwoordelijk aan te bieden. Bij online casino’s vind je deze uitleg vaak onder het kopje ‘Responsible gam(bli)ng’. Als hier niks over te vinden is op de website van een online casino, dan moet je jezelf afvragen of dit een betrouwbare website is.
Gokken loopt vaker uit de hand dan je misschien denkt. Er is een moment dat je de controle verliest en verslaafd raakt aan gokken. Een gokverslaving wordt ook wel probleemgokken of Ludomania genoemd. Je hebt dan last van één of meer van deze symptomen:
- Spelen wordt een obsessie. Je besteedt er veel tijd (en geld) aan. Eigenlijk wil je constant spelen, met verschillende redenen (schulden aflossen, verliezen terugwinnen, etc.). Minderen of stoppen is op dit moment erg lastig.
- Het gokken veroorzaakt psychische problemen bij je. Je bent gespannen en hebt veel stress doordat je constant met gokken bezig bent. Klachten die hierbij horen zijn: nerveus zijn, wantrouwen, angsten, depressie en erger.
- Het gokken veroorzaakt sociale problemen. Gokken is het belangrijkste in je leven. De rest is niet interessant genoeg. Dit leidt zowel op werk als in je privéleven tot problemen.
- Het gokken veroorzaakt fysieke problemen. Je hebt een ongezonde leefstijl ontwikkeld en last van hoofdpijn, maag- en darmproblemen, zweten en trillen.
- Geldproblemen. Je hebt schulden gemaakt om maar te kunnen gokken. Je wint het vanzelf een keer terug, nietwaar?
Als je één (of meerdere) van deze symptomen ervaart, zorg er dan voor dat je direct professionele hulp inschakelt! Een gokverslaving is een serieuze zaak, daar wil je zo snel mogelijk vanaf komen.
Online casino’s hebben tegenwoordig veel mogelijkheden om verantwoord te spelen. Dit zijn hulpmiddelen zoals een speellimiet, reality check, zelftest, transactie geschiedenis, time out en zelfs zelfuitsluiting.
Speellimiet
Verantwoord gokken wordt bevorderd door het gebruik van speellimieten. Dit is gebleken uit wetenschappelijk onderzoek. Een speellimiet zorgt voor meer controle over je geld en tijd. Zo is het een stuk lastiger om jezelf te verliezen in een spel en speel je niet met geld dat je niet hebt. Er zijn verschillende speellimieten:
- Stortingslimiet: Dit kun je gebruiken om je kosten te beheren. Je stelt een maximum bedrag in dat je per dag, week of maand kan storten. Je kunt niet meer inleggen in deze periode dan dit bedrag.
- Verlieslimiet: Hierbij stel je een bedrag in dat je per dag, week of maand maximaal mag verliezen. Erg handig om niet over je budget heen te gaan.
- Goklimiet: Met een goklimiet stel je per dag, week of maand een maximum bedrag in waarmee je mag spelen. Je account gaat op slot tot het eind van de opgegeven periode als je dit bedrag overschrijdt.
- Tijdslimiet: Vaak vergeet je tijdens het gokken snel de tijd. Door een tijdslimiet in te stellen wordt je eraan herinnert als de tijd voorbij is en je dus moet stoppen met gokken.
Geschiedenis transacties
De transactiegeschiedenis is in te zien op je speelprofiel. Hier heb je een handig overzicht van jouw gokgedrag. Je ziet eenvoudig hoeveel tijd en geld je in het gokken steekt en het bedrag dat je uiteindelijk gewonnen of verloren hebt.
Reality check
Dit is een melding waarvan je zelf kunt instellen hoe vaak deze getoond wordt. De melding bevat de totale tijd die je al aan het spelen bent. Het spel stopt op dat moment automatisch en je kunt pas verder spelen als je de melding gelezen hebt.
Zelftest
Veel online casino’s hebben de mogelijkheid om een zelftest in te vullen. Deze test maakt jouw gokgedrag inzichtelijk en geeft aan of je verantwoord gokt of niet.
Time out
Als je toch de controle verliest is het mogelijk om jezelf een toegangsverbod op te leggen voor je favoriete online casino. Dit kan door middel van een korte pauze (time out) of een langere/onbeperkte periode (zelfuitsluiting). Hierdoor kun je simpelweg niet meer gokken.
Naast deze hulpmiddelen zijn er ook een aantal dingen die je zelf kunt doen om verantwoord te kunnen spelen. Zorg ervoor dat je nooit gokt als je onder invloed bent van drank en/of drugs. Hierdoor heb je een stuk minder besef van wat je eigenlijk aan het doen bent. Daarnaast moet je geen geld lenen om te kunnen gokken. Speel ook niet met geld dat je niet hebt (door bijvoorbeeld met een creditcard te spelen). Zorg ervoor dat je jouw emoties de baas bent en laat je niet leiden door groepsdruk tijdens het gokken. Probeer tot slot nooit je verlies terug te winnen. Dit is vaak het begin van het einde.
In Nederland mag je legaal gokken vanaf 18 jaar. Dit is de leeftijd dat je volwassen bent (of wordt geacht te zijn). Het brein van jongeren is nog volop in ontwikkeling, waardoor ze extra kwetsbaar en vatbaar zijn voor verslavingen. Als je op jonge leeftijd al verslaafd raakt, is het later extra lastig om hier vanaf te komen. Dit is de reden dat gokken vanaf 18 jaar is en de slogan ‘Speel bewust 18+’ in het leven geroepen is.
Casino’s mogen zelf een andere toegangsleeftijd hanteren. Veel casino’s mag je daarom pas bezoeken als je 21 jaar of ouder bent. Online casino’s zijn verplicht de leeftijd te verifiëren. Je mag geen account aanmaken als je niet door de controle komt. Ben je op een website terecht gekomen die jouw leeftijd niet verifieert, dan heb je waarschijnlijk te maken met een onbetrouwbaar casino.
Er is een Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks). De Wet kansspelen heeft dit bepaald. De aanbieder van kansspelen moet vooraf controleren of de desbetreffende speler hierin geregistreerd staat. Als dit het geval is, wordt de speler niet toegelaten.
Cruks is een belangrijke tool om gokverslavingen tegen te gaan. Aanbieders van kansspelen moeten zich aansluiten op Cruks.
Cruks geldt alleen voor risicovolle kansspelen: kansspelen op afstand (alleen casinospelen en weddenschappen), speelcasino’s van Holland Casino en speelautomatenhallen.
Als iemand in jouw naaste omgeving kampt met een gokverslaving is het erg lastig om zo iemand te helpen. Verslaafden staan erom bekend hun problemen te ontkennen en zijn altijd op zoek naar een excuus om hun gedrag te verantwoorden. Gokverslaving is een familieziekte: de gokker is verslaafd aan kansspelen, de rest is verslaafd aan de gokker.
Vier handige tips om een gokverslaafde te helpen:
1. De verslaafde is verantwoordelijk voor zijn probleem. Maak de verslaafde dan ook verantwoordelijk. Geef geen excuses om zijn gedrag te verantwoorden. Als een verslaafde zijn gedrag kan ontkennen, dan hoeft hij er niks mee te doen. Er zijn geen excuses meer mogelijk als hij verantwoordelijk gemaakt wordt voor zijn eigen gedrag.
2. Laat de gevolgen bij de verslaafde. Het is lastig veranderen als je geen nadelen van je gedrag ondervindt. Zorg er dus voor dat de verslaafde veel nadelen ervaart van zijn gedrag. Laat de verslaafde zwemmen en in zijn eigen sop gaar koken. Dit is de enige manier om hem/haar te motiveren om aan de slag te gaan met de problematiek.
3. Stel duidelijke grenzen. Vertel wat je wel en niet accepteert. Hieraan zijn uiteraard consequenties verbonden. Wees duidelijk: geef bijvoorbeeld aan dat iemand het huis moet verlaten als diegene nog één keer gokt. Zeg niet ‘je moet weg als je in de problemen raakt’. Dit blijft heel vaag, ‘in de problemen raken’ is geen duidelijke aanduiding.
4. Communiceer met de verslaafde. Vaak word je boos. Dit werkt averechts. Een verslaafde heeft een heel negatief zelfbeeld. Op het moment dat je boos wordt bevestig je dit zelfbeeld. Leg de verantwoordelijkheid bij de gokker zelf maar zorg dat je er voor de verslaafde bent en geef hem/haar het gevoel dat hij/zij ertoe doet.